[Chương 1] Lòng Dạ Đàn Bà - Nguyễn Ngọc Thạch

Chương 1: Lan

Sài Gòn, tháng Giêng năm 1964.  Tôi im lặng ngồi trên chiếc xe Lambretta Lambro(1) vẫn còn đôi ba chỗ trống, tranh thủ ngắm nghía những đại lộ phồn hoa đô hội của đất Sài Gòn. 

Sài Gòn đẹp, khác hẳn với vùng đất Bạc Liêu nơi tôi sống 18 năm đầu đời. Ở Bạc Liêu, ngoài gia đình những hương thân, chức sắc giàu có nức tiếng như công tử Ba Huy(2), hay công tử Gioóc Phước dưới miệt Mỹ Tho gần đó, thì đa phần dân đen đều nghèo tơi tả. Bao nhiêu ruộng đất, điền trạch đều vào tay người giàu, dân muốn có ăn chỉ có nước thuê ruộng rồi làm tá điền cho chủ cả đời để sống.

Tay nắm chặt cái giỏ đệm, trong có quần áo, giấy tờ và vài thứ đồ dùng cá nhân, nhớ lời dặn của mấy người thân trước lúc lên xe: “Lên đó nhớ cẩn thận, Sài Gòn móc túi ghê lắm.” Người đàn ông ngồi đối diện chừng ngoài năm mươi cũng đương nhìn ngó xe chạy ngoài kia, chợt buông lời hỏi, bắt chuyện cho chuyến đi bớt phần tẻ ngắt. - Cô người ở đâu lên đây? - Dạ, tôi ở Bạc Liêu. - Dưới đó không sống được sao mà lên Sài Gòn? Thời này binh biến liên miên, thân gái một mình nhắm sống đặng không? - Cảm ơn bác đã quan tâm, tôi có người quen trong khu Chợ Lớn, giờ vào đó xin việc rồi ở lại nhà người ta làm công. - Vậy thì tốt, chớ tưởng cô đi một mình, tôi lo giùm.

Chiếc Lambretta lại lịch xịch chạy qua vài đại lộ mới, tới một ngã tư, thấy có nhiều lính tuần, tôi thắc mắc thì được ông bác giải thích:

- Ngã tư vừa rồi là Lê Văn Duyệt(3) - Phan Đình Phùng(4), cách đây vài tháng có một vị hòa thượng tự thiêu(5) tại đó để phản đối chính quyền đàn áp. Kể lại mà tôi còn nghe mùi da thịt khét, ghê lắm. Không biết chừng nào mới thật sự tự do... Xe chạy dọc ra Trần Hưng Đạo, rẽ vào đại lộ Đồng Khánh(6) đã bắt đầu thấy nhịp sống người Hoa in đậm nơi này. Những mái chùa cổ kính với hình long, phượng cong vút, những dãy phố với lồng đèn đỏ treo cao ngoài cửa và những người phụ nữ mặc áo xẩm đang ngồi một bên sau chiếc mobylette(7) còn bóng nước sơn. - Cô quen ai trong này, nói coi thử tôi biết không. - Tôi tới nhà ông Thành. - Ông Thành nào? Không lẽ ông Thành chủ hiệu buôn Phát Đạt trên đại lộ Khổng Tử(8) gần chợ Bình Tây? - Dạ phải. - Trời má ơi, cô là người quen của ông Thành sao? Dân Chợ Lớn này ai mà không biết ông Thành. Giàu lắm! Kìa, đằng trước, căn nhà 4 tầng có cánh cửa gỗ màu đỏ là nhà ông Thành, cô chuẩn bị xuống xe đi.

***

Tôi bước xuống xe, nhẹ mỉm cười từ biệt người bạn đường hiếu khách phương xa. Đứng lóng ngóng trước cửa căn nhà 4 tầng cổ kính, cảm giác choáng ngợp vì sự bề thế trước mặt khiến tôi chần chừ không dám gọi cửa. Nhưng rồi cũng định tâm để nhấn chuông, trước sau gì cũng phải gặp mặt người ta thưa chuyện. Kính coong...  Hồi chuông cửa kéo dài, vang vọng vào bên trong, lúc sau, một người đàn bà khoảng ngoài năm mươi tuổi, dáng người đầy đặn bước ra chào. - Cô kiếm ai?

- Chào bà, tôi tên Lan, ba má tôi là người quen dưới Bạc Liêu của ông Thành. Tháng trước má tôi có biên thơ lên, xin phép ông Thành cho tôi lên làm công cho nhà và đã được ông Thành chấp thuận, nay tôi tới nhận việc.

 - Cô đợi cho một lát, tôi vào báo lại với ông chủ đã. - Bà ta quay lưng vào nhà, không quên khép cánh cửa gỗ lại, để tôi tần ngần đứng đấy. Nhà người ta giàu, đề phòng cũng đúng.  Đặng vài phút sau, người đàn bà quay ra, gật đầu mỉm cười rồi mời tôi vào nhà. Khép nép đi phía sau, tôi được dẫn vào căn phòng khách rộng rãi, chính giữa để một bộ bàn ghế sơn mài bóng lưỡng, chạm trổ tinh xảo cầu kì, thứ chỉ thấy trong nhà những người giàu có lúc còn ở Bạc Liêu.  - Cô may mắn đó, vì thường ngày cậu hai hay ra hiệu buôn làm việc, hôm nay chẳng hiểu sao lại mệt trong người nên ở nhà, nhờ vậy mà cô có dịp gặp, không phải đợi chờ. - Người đàn bà nói trong khi để tôi ngồi tại phòng khách.

Đặng chừng vài phút sau, trong nhà có người đàn ông bước ra thưa chuyện. Người đó tầm trung niên, tuổi chừng ngoài bốn mươi, mặc bộ đồ vest đen bằng vải tuýt được cắt may rất khéo, ông gật đầu chào rồi hỏi chuyện tôi bằng chất giọng trầm, ánh mắt chậm rãi, có phần như đang dò xét đối phương:

- Cô tên là Lan, con của chú Thuận và cô Hồng dưới Bạc Liêu?  - Dạ thưa phải. - Lần trước chắc có gặp cô tại đám ma chú Thuận rồi, nhưng lu bu quá, nên không chuyện vãn dăm ba câu cho biết nhau được. Xin tự giới thiệu, tôi tên Nhân, là con trai trưởng của ông Thành. - Nhìn ông, con cũng nhớ mạng mạng là có thân quen, chắc cũng có chạm mặt tại đám tang ba con, chỉ là, đông người quá nên không sao nhớ hết. - Hai tháng trước, má cô có biên thơ xin ba tôi đặng cho cô lên đây làm việc và ở lại nhà. - Dạ thưa đúng. - Có việc này tôi muốn nói với cô, mấy năm gần đây, sức khỏe ba tôi không tốt, nên tôi đứng ra quản việc làm ăn lẫn việc trong gia đình. Ba có đưa lá thơ cho tôi coi, dặn dò rất kỹ rằng chú Thuận là người ơn của ba năm xưa, phải đối đãi với cô như con cháu trong nhà, không được có điều gì thất lễ. Nói như vậy, nhưng khi bước chân vào làm việc và sống ở đây, cô phải biết giữ mình và tuân theo gia quy, nếu không, tôi cũng phạt như bất kỳ một người làm công nào khác.  - Dạ, con hiểu thưa ông.

- Không cần gọi tôi là ông, cứ gọi là cậu Nhân được rồi. Cô học hành đến đâu?

- Dạ năm rồi con vừa đỗ tú tài hai, thành tích cũng khá. - Tính toán cộng trừ nhơn chia, chắc không làm khó được cô? - Dạ không, thưa cậu. - Thế thì lạ, con gái ở quê mà học cao như cô cũng không nhiều, thường thì toàn lo thành gia lập thất, kiếm tấm chồng tốt đặng gả vào, nương nhờ. - Con chỉ nghĩ, là đàn bà thì cũng nên học để biết chuyện, có về nhà chồng, mình thuộc thành phần trí thức, nhà người ta cũng trân trọng, cả nể mình hơn. Huống hồ chi xã hội cách tân, nam nữ bình quyền, đàn bà cũng có thể đi làm lụng, kiếm tiền như cánh đàn ông. Sài Gòn này có nhiều madam là đàn bà nhưng làm vị trí cao đâu kém cạnh đấng mày râu. Cậu Nhân nghe tôi nói rành rọt, nhíu đôi lông mày rậm lại một chút rồi giãn ra. - Có ăn học đúng là có khác, khôn lanh thì tôi dạy việc, giao việc cũng dễ hơn. Nghỉ ngơi vài ngày đi xong tôi sắp xếp cho ra hiệu buôn phụ, ban đầu làm việc lặt vặt cho quen, sau này tính tiếp. Giờ không còn sớm nữa, cô về phòng cất đồ đạc, tối ăn cơm với nhà. - Đoạn, cậu Nhân quay vào trong gọi. - Dì Linh à, ra dẫn Lan về phòng giúp tôi. Bà Linh, người phụ nữ lúc nãy mở cửa, nhanh nhẹn bước vào, quệt tay vô chiếc áo bà ba sẫm màu rồi đứng nghe cậu Nhân dặn việc.  - Dì Linh dẫn cô Lan vào căn phòng khách nhỏ ở nhà dưới, giữa buồng ngủ của dì và con Sen, từ đây Lan sẽ ở đó. Dì chỉ Lan chỗ tắm rửa, thay đồ luôn thể.

Bà Linh gật đầu rồi quay qua tôi, mỉm cười bảo đi theo bà. Chúng tôi ra khu nhà sau khá rộng rãi, gồm nhà bếp và 4 phòng ngủ nhỏ. Cả 4 phòng đều hướng về một khoảng sân dùng làm nơi đậu xe ô tô. Vừa đi, bà Linh vừa dạy tôi vài chuyện liên quan đến gia đình ông Thành.

- Nhà này có bốn lầu, lầu trệt bên dưới là chỗ ở của tôi và đám người làm, lầu hai phòng của cậu út Trí và vợ chồng cậu tư Nghĩa, trên lầu ba thì có phòng của cậu hai Nhân, vợ chồng cậu ba Lễ, còn lầu cao nhất là của ông Thành và bà Hương, vợ sau của ông.  Bà Linh mở cửa căn phòng nhỏ. - Phòng này từ đây là phòng của cô, phòng tôi kế bên, có chuyện cần giúp thì cứ kêu. Cô nghỉ ngơi đi, có đi tắm thì nói tôi dẫn. Giờ tôi đi chuẩn bị cơm chiều cho cả nhà, từ giờ phải tập quen làm thêm một phần cơm cho cô. - Dạ, tôi cảm ơn dì, trăm sự sau này, có điều chi chưa phải phép, mong dì đừng để bụng mà giúp tôi sửa chữa thêm. Nhìn quanh căn phòng nhỏ mình mới bước vào, mặc dù không lớn, nhưng đây là căn phòng sáng sủa với một cửa sổ nhìn ra sân sau. Trong phòng bày biện đơn sơ với một tủ gỗ nhỏ dùng làm nơi cất quần áo, tư trang, một chiếc bàn đặt sát vách phòng cùng hai ghế nhỏ. Trong góc phòng là chiếc giường đơn trên có trải chiếu hoa và đặt sẵn chăn gối đã xếp ngay ngắn. Bàn làm việc còn có vài tờ nhật trình đã cũ, chắc là để khách đọc lúc rỗi rãi. Đúng là nhà giàu, người ta luôn chuẩn bị mọi thứ thật sẵn sàng để đón tiếp khách khứa, tránh để điều tiếng không hay về cách đối nhân xử thế của mình mà ảnh hưởng đến việc thương buôn. Đặt quần áo vào tủ xong, tôi ngồi xuống giường, nhìn lại một lượt chung quanh căn phòng sau này mình sẽ sống. Vậy là bắt đầu từ ngày hôm nay, cuộc sống của tôi sẽ gắn liền với căn nhà này cùng những người trong đó. Những năm tháng không bao giờ có thể quên.

***

Lan tắt vòi nước, dùng khăn bông trắng tinh vừa được đưa cho để lau cơ thể. Làn da con gái trắng ngần không kém gì chiếc khăn đang ve vuốt trên đấy. Thứ hương thơm thoang thoảng của bánh savon(9) đắt tiền bám riết trên cơ thể khiến cô có cảm giác thật lạ. Cảm giác của sự giàu sang mà mười mấy năm qua Lan chưa một lần trải nghiệm. Bước ra khỏi phòng tắm, ngày đầu tiên sống tại gia đình giàu có, tiếng tăm và quyền lực được xếp nhất nhì khu Chợ Lớn cũng không có gì đặc biệt. Cả buổi chiều cô ngồi trong phòng đọc qua mấy tờ nhật trình cũ, người ta viết gì đó về biểu tình, về cách tân, về thay đổi trong chính quyền sau đảo chính năm rồi. Thứ ấy, với những người đàn bà như Lan, có lẽ không hấp dẫn bằng mẩu tin phấn son mới nhập về ở một tiệm buôn nào đó. 

Khoảng chạng vạng, trước giờ cơm chiều, bà Linh sang phòng Lan, bảo cô đi cùng đem cơm lên cho ông Thành, sẵn tiện để ông gặp hỏi chuyện. Đấy là ý của cậu hai. 

Bà Linh bưng mâm cơm nhỏ, trên có ba món ăn, một chén cơm và một đôi đũa lên tầng cao nhất của ngôi nhà. Nhìn thấy cách bày trí trên mâm cơm, Lan hỏi :

- Sao ông Thành không ăn cùng mọi người bên dưới?

- Ông Thành mắt đã kém, sức khỏe lại yếu, đi đứng không tiện nên mỗi ngày tôi đều đem cơm lên tận phòng cho ông.

- Vậy sao ông Thành không ở dưới đất, mà lại ở trên cao, mắc công mỗi lần dì Linh lại phải đem lên tận mấy tầng lầu? 

Khi tới căn phòng cuối cùng trên tầng bốn, bà Linh gõ vào cánh cửa gỗ :

- Anh Thành, tôi đem cơm chiều lên cho anh.

- Linh vào đi. - Bên trong vọng ra tiếng đàn ông trả lời. Giọng trầm và hơi yếu, thoạt nghe qua rất giống giọng cậu hai. 

Vừa đặt chân vào cửa phòng, Lan thấy xộc vào khứu giác mùi nhang trầm nồng nặc. Trước mặt cô là căn phòng rộng, góc phòng đặt chiếc giường ngủ làm bằng gỗ, nước gỗ sáng bóng, bên trên có lót nệm. Cạnh giường là chiếc tủ nhỏ hai ngăn kéo có một chiếc máy hát đĩa than bên trên, loại máy mà chỉ những người giàu có, lắm tiền thừa của mới dám sắm trong nhà vào thời đó. Chính giữa có bộ bàn ghế kiểu Trung Hoa, được chạm trổ công phu, khảm lên những hình thù long phụng quấn quanh chân bàn, ghế, nhìn đẹp mắt vô cùng. 

Ngồi tại một trong bốn chiếc ghế đặt quanh bàn, là người đàn ông ngoài sáu mươi, tóc bạc hơn nửa đầu, thân hình vừa phải, ông mặc bộ đồ Tàu màu trắng, tay vịn chiếc gậy long đầu. Mặt hơi cúi xuống nên nhìn không rõ dung nhan.

- Dạ, con chào ông Thành.

Nghe tiếng Lan chào, ông Thành ngẩng mặt lên nhìn cô, lúc này đây, Lan mới có thể thấy rõ diện mạo ông, da dẻ hồng hào, khuôn mặt phúc hậu. Nhưng khi nhìn vào mắt ông, Lan giật mình vì những gì trông thấy. Đôi mắt ông Thành chỉ có một màu trắng đục như màn sương mờ ảo, nhìn kỹ lắm mới thấy bên trong có hai nhãn cầu màu đen vẫn chầm chậm di chuyển. Ông Thành đưa đôi mắt mờ đục của mình hướng về phía Lan.

- Con là Lan phải không?

- Dạ phải, thưa ông.

- Lần trước, khi ba con mất, sức khỏe ông yếu quá, không về dự đám ma được, nên đã nhờ thằng hai Nhân về dự và thưa chuyện với má con. Má con vẫn mạnh khỏe chứ.

- Dạ nhờ ơn trời, sức khỏe má vẫn tốt, nhưng dạo này trái gió trở trời, lâu lâu bà cũng hay nhức đầu, cảm mạo thông thường.

- Con ráng dặn má giữ gìn sức khỏe. Khi nhận được thơ của má con biên cho, nói muốn xin cho con lên đây làm, ông đã có ý mời má con lên đây sống luôn, nhưng bà nhất quyết không chịu, muốn ở lại lo hương hỏa, mộ phần của ba con. Ba và má con là người ơn của ông, nếu ngày đó họ không cứu ông thì chắc chắn không có ông Thành của ngày hôm nay. Lúc đó ông bị cướp trên đường đi buôn, bị đâm một nhát rồi giựt toàn bộ tiền hàng chạy mất. May nhờ có hai người mở cửa cho ông vào nhà và chăm sóc, không thì ông đã bỏ mạng giữa đồng không mông quạnh.

Ông Thành chớp chớp đôi mắt, như cố nhớ về những ngày tháng xưa cũ, khi vẫn còn đích thân đi buôn từng chuyến hàng kiếm chút tiền còm lo cho gia đình. Ấy vậy thấm thoắt đã hơn ba mươi năm trời. Ông hỏi thăm Lan thêm vài chuyện dưới quê rồi bảo cô xuống nhà ăn cơm cùng mọi người, còn ông ở lại bên mâm cơm đơn quạnh và mớ kỷ niệm xa xưa.

Khi Lan rời khỏi, vừa lúc quay mặt lại, Lan mới thấy trong phòng còn có thêm một chiếc bàn thờ đang nghi ngút khói hương, do được đặt sát vách tường có cửa ra vào nên ban nãy Lan không nhìn thấy. Mùi nhang trầm cô ngửi thấy cũng từ đấy mà ra. Chiếc bàn thờ cổ, trên đặt bộ lư đồng, một bình hoa vẫn còn tươi thắm và chỉ có một bức di ảnh duy nhất, hình một người phụ nữ đài các, có khuôn mặt thanh tao, hiền lành. Lan đoán đó là bà chủ trước, vợ lớn ông Thành.

Nhìn vào ảnh người quá cố, Lan bỗng thấy sống lưng gai lạnh. Cô quay lại nhìn, thấy chiếc rèm cửa màu đỏ như máu bên cửa sổ đang phất phơ bay, dù trời đứng gió. Ánh mắt người trong ảnh như vẫn dán chặt vào Lan. Trên đường xuống nhà dưới, bà Linh nói cho nghe vài chuyện về ông Thành.

- Mắt của ông chủ bị kéo màng. Bây giờ ông nhìn cái gì cũng mờ mờ. Bệnh tuổi già thôi. Tội cái ông mới ngoài sáu mươi, nhưng do hồi trẻ làm lụng vất vả để gầy dựng cơ ngơi này nên bây giờ sức khỏe kém lắm. Còn cái bàn thờ đó, là bàn thờ của bà chủ quá cố, cô Dung. Mặc dù cô Dung mất đã gần hai mươi năm nay, nhưng chưa có ngày nào ông quên cô. Ông muốn đặt bàn thờ cô trong phòng mình để cảm thấy lúc nào cô cũng bên ông, và nhất quyết không chịu dọn đi căn phòng nào khác ngoài căn phòng trước đây hai người từng sống.

Bà Linh vào bếp, cùng cô người làm chuẩn bị dọn cơm chiều lên cho cả nhà. Lan còn lại một mình, cô về phòng đọc tiếp mấy tờ nhật trình còn lại, tránh đi lung tung trong nhà, dù gì cũng vừa mới đến ngày đầu tiên, táy máy hay nhìn ngó nhiều mắc công người ta lại nghĩ mình tọc mạch.

Bữa cơm tối đầu tiên ăn cùng gia đình chủ, Lan ngồi khép nép vào bàn ăn chờ cậu hai giới thiệu mọi người để biết đường chào hỏi. Buổi sáng, nhà ít người vì mỗi người thường có công việc riêng, chỉ giờ cơm tối mới gặp nhau đông đủ bên bàn ăn.

- Hôm nay nhà mình có thêm tiên nữ nào ngồi ăn đây? - Vừa thấy Lan, một người đàn ông tuổi ngoài ba mươi đã vội lên tiếng chòng ghẹo.

- Chứng nào tật nấy, người ta là khách, chớ có suồng sã mà mất mặt. - Người đàn bà đi cùng vội liếc mắt nhìn ông ta. - Em là Lan, vừa đến nhà để xin phụ việc phải không?

- Dạ phải, thưa bà. - Lan gật đầu chào.

- Để tôi giới thiệu với mọi người. - Cậu Nhân đứng dậy. - Đây là cô Lan, con của chú Thuận và cô Hồng dưới Bạc Liêu, hai người đã cứu ba khi ba lâm nạn lúc còn trẻ. Chuyện này ba đã nhiều lần kể cho anh em mình nghe, chắc không còn xa lạ. Cách đây chừng hơn tháng, cô Hồng có biên thơ xin phép ba để Lan lên đây sống và làm việc cho nhà ta, ba đã đồng ý. Còn Lan, tôi giới thiệu mọi người cho cô biết. Đây là má nhỏ, vợ sau của ông Thành, cô gọi bà nhỏ là được. Hai người vừa nói chuyện cùng cô là cậu ba Lễ và mợ ba Nguyệt. Ngồi kế bên là cậu tư Nghĩa với mợ tư Sương. Cuối cùng là cậu út Trí. 

Lan đưa mắt nhìn khắp một lượt rồi gật đầu chào từng người cô vừa được giới thiệu. Má nhỏ nhìn trẻ hơn hẳn so với ông Thành, nhiều lắm chừng ngoài ba mươi, vào làm vợ sau của ông chắc cũng do có nội tình gì đây. Bà nhìn Lan lạnh nhạt, như sự tồn tại của cô trong căn nhà này vốn không ảnh hưởng đến cuộc sống bà. 

Cậu tư Nghĩa và mợ tư Sương trông cũng có vẻ ít nói, nãy giờ không quan tâm nhiều tới câu chuyện của mọi người, khi Lan nhìn cậu mợ, hai người khẽ gật đầu chào cô. Cậu ba Lễ thì khác, khi Lan nhìn, cậu liền nở nụ cười thật tình và nháy mắt với Lan, thấy vậy, mợ ba Nguyệt liếc mắt nhìn chồng xong quay sang Lan mỉm cười, nụ cười mang đầy vẻ đe dọa và cảnh cáo. 

Lan vội lảng mắt lẩn tránh, thầm dặn lòng rằng đừng đụng vào hai người này nếu không muốn mang họa. Người cuối cùng Lan chào là cậu út Trí, khi nhìn thấy cậu, lòng Lan như chùng đi một nhịp. 

Gọi là cậu cho đúng gia phong, chứ Trí còn rất trẻ, nhìn qua cũng chỉ tuổi mười tám, đôi mươi. Vận áo sơ mi xám tro, quần âu vải đen lịch sự, mắt sáng, mũi cao, bờ môi nhẹ tạo nụ cười hiền hòa, tóc chải gôm đường nếp hẳn hòi. Lan nhìn cậu cười rồi e thẹn cúi đầu, đúng là gái đương lòng xuân. 

- Con cảm ơn các cậu mợ. Con mới vào ở, còn nhiều điều chưa tường tận, có chi thất lễ, mong cậu, mợ đừng quở trách con.

- Người mới thì từ từ mà dạy việc, cả nhà ăn cơm đi. Ăn xong tôi dẫn Lan xuống nhà sau giới thiệu với mấy đứa người làm để biết mặt nhau. 

Lan ý tứ gắp thức ăn từ tốn, bữa cơm nhà giàu đầu tiên cô được ăn có nhiều món lạ mà chưa từng nếm qua. Thỉnh thoảng, các cậu, mợ lại tán vài câu chuyện cho bữa ăn không câm lặng, vô vị.

- Sáng nay chị ba, chị tư đã đọc nhật trình mới chưa? - Cậu út hỏi.

- Sáng giờ lu bu công việc ngoài hiệu buôn, tôi chưa đọc qua, có chuyện gì không chú?

- Người ta phát hiện một xác chết nữ.

- Thời buổi này, nơi đâu mà không có xác chết, có gì lạ đâu.

- Nhưng người chết bị rạch nát gương mặt, tờ nhật trình chộp lại tấm ảnh đăng lên, nhìn mà phát khiếp.

- Thôi, tôi xin cậu, đương bữa ăn, cậu nói thế còn ai ăn cho nổi.

Cậu út cười khì vì biết mình vừa lỡ lời, khi không lại nói chuyện chết chóc ngay trong bữa cơm nhà. Mợ tư Sương nhìn bộ đồ Lan đang mặc rồi hỏi :

- Lan, em có quần áo màu trắng không?

- Dạ, ngoài bộ đang mặc, hình như em còn hai ba bộ bà ba màu trắng. Có chi không mợ?

- Cô mới vào nhà nên không biết. - Cậu hai giải thích. - Nhà này cũng có kiêng cữ. Con cháu và người làm trong nhà không được mặc màu trắng. Cô cũng phải theo gia quy đó.

Đến giờ Lan mới để ý rồi nhìn một lượt, những người ngồi trong bàn ăn đều đang mặc quần áo sẫm màu. Lan thấy điều vừa nghe hơi lạ lùng và buồn cười, mặc gì mà chả được, màu nào cũng đâu quan trọng, thật đúng là nhà giàu vẽ chuyện. Ở Bạc Liêu, người ta có quần áo mặc đã là may lắm rồi, chứ ở đó mà chọn màu này kiêng màu nọ. 

Cơm nước xong, theo thói quen, Lan đứng dậy định bụng dọn bàn ăn, nhưng chưa gì cậu hai đã cản.

- Cô để đó, lát con Sen lên lau dọn, giờ đi với tôi ra nhà sau gặp đám gia nhân. 

Lan vòng ra sau bếp, nơi có cái bàn ăn nhỏ, đang giữa bữa cơm của bốn người, bà Linh, một cô gái chắc tên Sen và hai người thanh niên lạ mặt.

- Đây là Lan, cháu của ông Thành, sau này Lan sẽ sống ở đây, kế bên phòng dì Linh. Đây là bà Linh, hồi chiều cô gặp rồi, bà Linh phụ trách nấu ăn, đi chợ và trông coi mọi việc trong nhà. Con Sen chắc nhỏ hơn Lan vài tuổi, phụ công việc lặt vặt khác như quét dọn nhà cửa. Cậu này tên Tài, là tài xế riêng của nhà ta, còn cậu đó là Tâm, trông coi vườn tược với cửa nẻo. Sau này có chuyện gì, cô cứ hỏi mọi người. 

- Dạ, cảm ơn cậu, sau này xin mấy anh chị chỉ dạy em thêm.

Trên đường về nhà trên, cậu hai giải thích cùng Lan.

- Tôi giới thiệu cô là cháu ông Thành để đám người làm tôn trọng, không coi cô ngang hàng với chúng rồi suồng sã.

Sau bữa cơm, ai cũng về phòng riêng của mình, căn nhà lại trở vào trạng thái im ắng, quạnh quẽ. Ánh đèn tù mù của phòng khách khiến Lan thấy bất an trong lòng. Ngẫm thấy không còn việc gì để làm, Lan hỏi mượn cậu út tờ nhật trình ban nãy cậu nói rồi lui về phòng nằm đọc, trước khi đi, lại thấy lưu luyến cậu út, không muốn rời.

Đọc xong mẩu tin con con về xác chết phát hiện được, Lan nằm trằn trọc, khó ngủ, có lẽ chưa quen chỗ. Cô nằm suy nghĩ miên man về những người mình đã gặp trong ngày hôm nay. Ông Thành, bà nhỏ, cậu hai Nhân, cậu ba Lễ, mợ ba Nguyệt, cậu tư Nghĩa, mợ tư Sương, cậu út Trí, bà Linh, anh Tài, con Sen, thằng Tâm. Mười hai người, thêm Lan là mười ba. 

Trong mớ sách Tây có lần Lan đọc, người Tây phương thờ Chúa tin con số mười ba thường mang điềm gở. Theo người ta nói, mười hai là con số hoàn chỉnh. Năm có mười hai tháng, ngày có mười hai canh, mười hai con giáp, mười hai chòm sao... thế nên số mười ba khi vượt qua sự hoàn chỉnh kia lại là điều không hay. Vì thế nhiều người Tây phương cho rằng số mười ba là đại diện của ma quỷ, bất hạnh. Văn hóa du nhập, cách tân tư tưởng, nhiều người Việt ngày đó cũng bắt đầu kiêng cữ, không thích dùng đến con số này. Có chỗ khách sạn cho Tây, người ta xây phòng mười hai xong thì đến mười bốn, tuyệt không có phòng mười ba. 

Những chuyện xảy ra sau đó trong căn nhà này, không biết có liên quan gì tới con số mười ba không may mắn kia không, nhưng về sau khi kể lại cho nhau nghe về chuyện nhà ông bá hộ Thành, thương gia nổi tiếng nhất Sài Gòn - Chợ Lớn lúc bấy giờ, người ta luôn kể về câu chuyện chứa đầy máu và nước mắt.